Ang kuto at mga lisa ay parehong mga parasitikong insekto na madalas matagpuan sa anit ng mga tao. Ngunit mayroong kaibahan sa kanilang mga katangian at siklo ng buhay. Narito ang mga pangunahing kaibahan sa pagitan ng kuto at mga lisa.
Kuto (head lice)
-Ang kuto ay maliliit na insekto na karaniwang natatagpuan sa anit, partikular sa likod ng tainga at likod ng leeg.
-Ang mga kuto ay umaasa sa pagkain ng dugo mula sa anit ng kanilang host.
-Ito ay maaaring mabuhay sa anit ng tao at hindi kumakalat sa ibang bahagi ng katawan o ibang tao.
-Ang kuto ay madalas na sanhi ng pangangati ng anit at mga pantal sa balat. Maaaring makita ang mga kuto mismo na gumagalaw sa buhok.
Lisa (body lice)
-Ang mga lisa ay mas malalaki kumpara sa mga kuto at kumakapit sa mga damit ng tao, partikular sa mga bahaging malapit sa balat tulad ng leeg, baywang, at kili-kili.
-Ang mga lisa ay lumilipat sa balat upang kumain ng dugo. Hindi tulad ng kuto, hindi sila nananatili sa anit.
-Ang mga lisa ay maaaring kumalat sa iba’t ibang bahagi ng katawan at hindi lamang sa anit.
-Ang mga lisa ay karaniwang sanhi ng pangangati at mga pantal sa balat. Maaaring makakita ng mga lisa o kanilang mga itlog sa mga damit ng isang taong may lisa.
Samantala, ang pagsisikap sa pagtanggal at paggamot ng kuto at mga lisa ay katulad. Ang paggamot ay karaniwang ginagawa sa pamamagitan ng mga gamot na may mga kemikal na epektibo laban sa mga parasitikong insekto.
Ang mabisang gamot sa kuto at mga lisa (lice) ay ang mga pyrethroid-based na mga kemikal na ginagamit sa mga shampoo, lotion, o iba pang mga produkto. Narito ang ilang mga halimbawa ng mga aktibong sangkap na karaniwang ginagamit sa mga gamot na ito
Permethrin Ito ay isang pyrethroid na kemikal na epektibo laban sa mga kuto at mga lisa. Madalas itong matatagpuan sa mga over-the-counter na mga shampoo at lotion para sa kuto.
Malathion Ito ay isa pang pyrethroid na kemikal na ginagamit sa paggamot ng kuto at mga lisa. Karaniwang matatagpuan ito sa mga lotion at iba pang mga produkto para sa paggamot ng kuto. Ang malathion ay karaniwang kinakailangan ng reseta ng doktor.
Ivermectin Ito ay isang oral na gamot na maaaring ma-rekomenda ng doktor para sa paggamot ng mga malalang kaso ng kuto at mga lisa. Ito ay hindi over-the-counter at kailangan ng reseta ng doktor bago mabili.
Mahalaga na sundin ang mga tagubilin sa paggamit na nakalista sa label ng produkto o ang mga tagubilin na ibinigay ng doktor. Ito ay upang matiyak na tamang angkop ang gamot at tamang dosis na gagamitin.
Bilang karagdagan sa paggamot ng kuto, mahalagang linisin at itinatapon ang mga kasangkapan, kama, unan, at iba pang mga gamit na malapit sa pasyente. Mahigpit na paglalaba o pag-iinit sa mga kagamitan na hindi maaaring labahan ay maaari ring isagawa upang maiwasan ang pagkalat ng mga kuto at mga lisa.
Mahalaga rin na magpatuloy sa pagsusuri at pagsisikap na matanggal ang mga kuto at mga lisa mula sa buhok at anit pagkatapos ng pangunahing paggamot upang matiyak na naging epektibo ang gamot.
FAQS – Paano gamitin ang mga nabanggit na gamot sa kuto at lisa?
Ang tamang paggamit ng mga nabanggit na gamot sa kuto at mga lisa ay mahalaga upang maging epektibo ang paggamot. Narito ang pangkalahatang mga hakbang na maaari mong sundin:
1.Basain ang buhok
Simulan sa pamamagitan ng pagbasa ng buhok ng bata ngunit siguraduhing hindi sobrang basa.
2.Mag-aplay ng gamot
Sundin ang mga tagubilin sa label ng produkto o ang mga tagubilin ng doktor. Mag-aplay ng sapat na halaga ng shampoo, lotion, o iba pang gamot sa anit ng bata, partikular sa mga apektadong bahagi kung saan matatagpuan ang mga kuto at mga lisa.
3. I-massage ng maigi
Gamitin ang mga daliri para imasahe ang gamot sa anit at sa buhok, pagsisikapang mabasa ang lahat ng bahagi ng anit. Siguraduhing maabot ang mga lugar na madalas mapasok ng mga kuto at mga lisa tulad ng likod ng tainga at batok.
4. Sundin ang tamang tagal ng pag gamit
Tiyaking sundin ang tamang tagal na nakasaad sa tagubilin ng gamot. Ito ay kadalasang mga ilang minuto o oras bago banlawan o hugasan ang gamot mula sa buhok.
5. Banlawan ang buhok
Gamitin ang mainit o maligamgam na tubig upang banlawan nang maayos ang gamot mula sa buhok. Maaaring kailangan ng ilang banlawan para matiyak na malinis ang buhok.
6. Gamitin ang nit comb
Matapos banlawan ang gamot, gamitin ang kuskosan ng kuto o nit comb para alisin ang mga kuto at mga lisa mula sa buhok. Magpatuloy sa pagkuskos hanggang sa makuha ang mga ito mula sa buhok.
7. Ulitin ang paggamot
Maaaring kailanganin ulitin ang prosesong ito pagkatapos ng ilang araw o tulad ng ipinapayo ng doktor o tagagamot. Ito ay upang matiyak na wala nang natirang mga kuto o mga lisa na nabuhay pagkatapos ng unang paggamot.
Mahalagang basahin at sundin ang mga tagubilin sa label ng produkto o ang mga tagubilin na ibinigay ng doktor. Kung may mga karagdagang katanungan o kawalan ng tiyak, mahalagang kumonsulta sa isang doktor o tagagamot para sa karagdagang impormasyon at payo.
FAQS – Saan Pwede manggaling ang Kuto at Lisa ng bata?
Ang kuto at mga lisa ng bata ay maaaring makuha mula sa iba’t ibang pinagmulan. Narito ang ilang mga pangunahing pinagmulan ng kuto at mga lisa:
Pakikipag-ugnayan sa ibang tao
Ang mga kuto at mga lisa ay maaaring kumalat mula sa isang tao patungo sa ibang tao kapag nagkaroon sila ng malapit na pakikipag-ugnayan sa isa’t isa. Ito ay madalas na nangyayari sa mga paaralan, daycare centers, o iba pang mga pampublikong lugar kung saan ang mga bata ay madalas na nagkakasama.
Paggamit ng mga gamit ng ibang tao
Kapag isang tao ay gumamit ng mga gamit o kasangkapan ng ibang taong may kuto o mga lisa, maaaring mahawa siya. Halimbawa, kapag isang bata ay ginamit ang suklay, kuwintas, o sombrero ng ibang bata na may kuto, ang mga kuto o mga lisa ay maaaring lumipat sa kanyang mga buhok.
Pagdikit ng ulo
Kapag ang mga ulo ng dalawang mga bata ay madalas na nagkakadikit, tulad ng sa larong paglalaro, maaaring mahawa sila sa pamamagitan ng direktang contact ng kanilang mga anit.
Mga ineksyon sa mga kama at kagamitan
Ang mga kuto at mga lisa ay maaaring kumalat sa mga kama, unan, kumot, o iba pang mga kagamitan na ginagamit ng mga taong may kuto o mga lisa. Kapag isang bata ay gumamit ng infested na kama o iba pang kagamitan, maaaring mahawa siya sa pamamagitan ng direktang contact sa mga parasito.
Conclusion
Ang mahalaga ay panatilihing malinis ang mga kagamitan, linisin ang mga damit at kama ng bata, at mag-ingat sa mga pagkakataong maaaring mahawa sila ng mga kuto at mga lisa.
