ng mumps o beke ay isang viral na sakit na kumakalat sa pamamagitan ng respiratory droplets mula sa isang taong may impeksyon. Ito ay karaniwang nakakaapekto sa mga bata at nagiging sanhi ng pamamaga ng isa o parehong glandula sa loob ng lawi ng mukha, kung saan matatagpuan ang mga glandula ng laway.
Narito ang ilang mga karaniwang sintomas ng mumps/Beke sa bata:
Pamamaga ng glandula sa loob ng lawi ng mukha: Ang pangunahing sintomas ng mumps ay ang pamamaga at pamamaga ng isa o parehong glandula sa loob ng lawi ng mukha, kung saan matatagpuan ang mga glandula ng laway. Ito ay karaniwang sa likod o sa ilalim ng tainga at maaaring kumalat patungo sa iba pang mga bahagi ng mukha.
Lagnat: Ang bata ay maaaring magkaroon ng lagnat na kadalasang umaabot sa 38°C hanggang 40°C. Ang lagnat na ito ay maaaring taglayin nang ilang araw o linggo.
Sakit ng ulo: Maaaring may kasamang sakit ng ulo ang bata na may mumps. Ito ay maaaring maging malubha sa ilang mga kaso.
Sipon at ubo: Maaaring magkaroon ng sipon at ubo ang bata na may mumps, bagaman ang mga sintomas na ito ay hindi gaanong katulad ng iba pang mga sakit na nagdudulot ng sipon at ubo.
Hirap sa pag-nguya at paglunok: Dahil sa pamamaga ng mga glandula sa loob ng bibig, ang bata ay maaaring magkaroon ng hirap sa pag-nguya at paglunok ng pagkain o tubig.
Pagsakit ng mga glandula sa iba pang bahagi ng katawan: Sa ilang mga kaso, ang mga glandula sa iba pang bahagi ng katawan tulad ng glandula sa suso, testicles (sa mga lalaki), o ovaries (sa mga babae) ay maaaring pamaga rin.
Mahalaga na kumonsulta sa isang doktor kapag ang bata ay nagpapakita ng mga sintomas ng mumps/Beke upang mabigyan ng tamang pag-aaruga at payo sa pangangalaga sa kalusugan. Ang doktor ay maaaring magrekomenda ng mga hakbang sa pangangalaga at magbigay ng mga gamot upang mapagaan ang mga sintomas ng bata.
Ilaw araw bago gumaling ang Mumps/Beke ng Bata
Ang panahon ng paggaling mula sa mumps o beke ay maaaring magkakaiba mula sa bawat indibidwal. Karaniwang tumatagal ang paggaling mula sa mumps ng mga bata ng mga 7 hanggang 10 araw, ngunit maaaring tumagal ng mas mahaba sa ibang mga kaso.
Narito ang ilang mga pangunahing yugto ng paggaling mula sa mumps/Beke ng isang bata:
- Incubation period (panahon ng pagkakaroon ng impeksyon): Ito ang panahon mula sa pagkahawa ng virus hanggang sa pagpapakita ng mga sintomas. Sa kaso ng mumps, karaniwang tumatagal ito ng mga 12 hanggang 25 na araw, ngunit maaaring maging mas maikli o mas mahaba depende sa indibidwal.
- Panahon ng pamamaga: Ang mga sintomas ng pamamaga ng glandula sa loob ng lawi ng mukha, lagnat, at iba pang mga sintomas ng mumps ay maaaring patuloy na umabot sa loob ng ilang araw hanggang isang linggo.
- Pagbawas ng mga sintomas: Sa pangkalahatan, ang mga sintomas ng mumps ay nagbabawas na pagkaraan ng isang linggo. Ang pamamaga ng glandula sa loob ng lawi ng mukha ay maaaring unti-unting bumababa at nawawala.
Mahalaga na tandaan na ang mga takdang ito ay mga pangkalahatang gabay lamang. Ang panahon ng paggaling mula sa mumps ay maaaring magkakaiba depende sa kalagayan ng bata, kalakasan ng immune system, at iba pang mga kadahilanan. Kung may mga katanungan o alalahanin tungkol sa paggaling ng isang batang may mumps/Beke, mahalagang kumonsulta sa isang doktor upang mabigyan ng tamang impormasyon at payo.
Ano ang Glandula sa katawan
Ang mga glandula sa katawan ay mga organo na naglalabas ng mga kemikal o likido na may mahalagang papel sa iba’t ibang mga proseso at pagpapatakbo ng katawan. Ang mga glandula ay bahagi ng systemang endocrine at exocrine ng katawan.
- Glandula Endocrine: Ang mga glandula endocrine ay hindi naglalabas ng kanyang likido sa mga ducts o daanan, kundi diretso sa daluyan ng dugo. Ang mga kemikal o hormones na inilalabas ng mga glandula endocrine ay naglalayong makaapekto sa mga organo o mga selula sa iba’t ibang bahagi ng katawan. Halimbawa ng mga glandula endocrine ay ang pituitary gland, thyroid gland, adrenal glands, pancreas, at mga glandula sa reproductive system tulad ng ovaries at testicles.
- Glandula Exocrine: Ang mga glandula exocrine ay naglalabas ng kanilang likido sa pamamagitan ng mga ducts o daanan na nagdudulot sa mga iba’t ibang bahagi ng katawan. Ang mga likido na inilalabas ng mga glandula exocrine ay karaniwang may kinalaman sa pagtunaw ng pagkain o sa pagpapanatili ng tamang kahalumigmigan ng balat. Halimbawa ng mga glandula exocrine ay ang mga glandula sa laway, pancreas (na naglalabas ng enzymes para sa pagtunaw ng pagkain), at mga glandula sa balat (na naglalabas ng sebum).
Ang mga glandula sa katawan ay mahalagang bahagi ng sistema ng katawan, sapagkat ang mga kemikal na inilalabas nila ay may malaking papel sa regulasyon ng mga proseso sa katawan, tulad ng metabolism, paglaki, pagsibol ng mga organo, at regulasyon ng mga balanse sa katawan.